مقایسۀ نقشه‌های موجود زمین‌شناسی با نقشۀ حاصل از مطالعات دورسنجی (مطالعۀ موردی: حوزۀ ورتوان قزوین)

شناخت واحدهای زمین­شناسی، یکی از مطالعات پایه و اساسی در بسیاری از علوم مختلف از جمله منابع طبیعی قلمداد می­شود. در حال حاضر در مطالعات تفصیلی اجرایی و حتی تحقیقاتی منابع طبیعی، استفاده از نقشه­های تولید شده توسط سازمان زمین­شناسی، اساس مطالعات زمین­شناسی را تشکیل می­دهد. از طرفی طی سال­های اخیر، تکنولوژی سنجش از دور به­عنوان یک ابزار جدید و کارآمد برای مطالعات زمین­شناسی معرفی شده است که علاوه بر دقت مناسب، فواید دیگری از قبیل دسترسی به مناطق کوهستانی صعب­العبور یا غیر­قابل­دسترس دارد. هدف از این تحقیق، مقایسۀ صحت نقشه­های زمین­شناسی موجود و نقشه­های حاصل از مطالعات دورسنجی و پردازش تصاویرETM+ ماهوارۀ لندست نسبت به واقعیت­های زمینی در حوزۀ آبخیز ورتوان قزوین است. بدین منظور پس از بررسی نقشه­های موجود سازمان زمین­شناسی، اقدام به تهیۀ نقشۀ زمین­شناسی منطقه با استفاده از تکنیک­های مختلف پردازش تصاویر ماهواره­ای و بارزسازی واحدهای سنگ­شناسی از طریق ترکیبات مختلف رنگ­مجازی (FCC)، تجزیه به مولفه­های اصلی (PCA)، شاخص بهینه (OIF)، نسبت­گیری طیفی(BR) شد که با توجه به تنوع سازندها و سنگ­های مختلف در محدودۀ مطالعاتی، روش­های رنگ­مجازی و شاخص بهینه به ترتیب دارای بیشترین قابلیت برای تفکیک سازندها و سنگ­ها بودند. ضریب کاپای معادل 39/0 بین نقشۀ حاصل از پردازش تصویری و نقشۀ زمین­شناسی، گویای تطابق ضعیف بین دو نقشه است. بررسی صحت نقشه­ها بر اساس واقعیت­های زمینی، حاکی از صحت بیشتر نقشۀ پردازش تصویری (5/97%) نسبت به نقشۀزمین­شناسی موجود (3/54%) است.